Nhiều người chọn cách cố gắng chấp nhận yêu cầu của người khác để tránh xảy ra xung đột hay sứt mẻ tình cảm. Tuy nhiên những cái gật đầu một cách miễn cưỡng này thường khiến chúng ta khó chịu khi phải làm những việc chúng ta không muốn.
Bạn có thể dễ dàng đưa ra lời từ chối với bạn bè, đồng nghiệp không? Nghe thì có vẻ đơn giản song sự thật là rất nhiều người khó có thể đưa ra được lời từ chối.
Nhiều người chọn cách cố gắng chấp nhận yêu cầu của người khác để tránh xảy ra xung đột hay sứt mẻ tình cảm. Tuy nhiên những cái gật đầu một cách miễn cưỡng này thường khiến chúng ta khó chịu khi phải làm những việc chúng ta không muốn.
Cách từ chối khéo léo cũng là một kỹ năng… cần luyện tập hằng ngày.
Giống như bất cứ kỹ năng nào, nếu bạn cảm thấy khó khi thực hiện, thì đơn giản là nó chưa trở thành phản xạ thói quen, và bạn cần phải dành thêm thời gian tìm hiểu và luyện tập, vậy thôi. Tôi cũng sẽ bật mí những thói quen nhỏ mà có võ, giúp bạn ngày càng trở nên mạnh mẽ hơn, quyết đoán hơn, từ đó tạo dựng sự tin tưởng cho mọi người.
1. Đừng nhận lời vội, đừng từ chối vội.
Hồi còn đi làm, có một mẹo đã “cứu” tôi rất nhiều phen. Đó là mỗi lần ai đó hỏi tôi có rảnh để làm việc gì đó không thì tôi luôn trả lời, “Việc này quan trọng đấy, để mình xem lịch đã nhé.” (rồi rút Smartphone ra coi lịch). Thói quen này tuy nhỏ mà có võ, đem lại rất nhiều lợi ích cho bạn:
- Nó là tín hiệu báo cho người kia biết rằng bạn là người làm việc có kế hoạch, chứ không phải lúc nào cũng rảnh rang mà vác tù và hàng tổng.
- Nó cho bạn một khoảng dừng, một cơ hội nhìn lại xem đó có phải việc nên được ưu tiên hay không, để đưa ra quyết định sáng suốt hơn.
- Sau khi xem lịch, nếu bạn trả lời rằng bạn sẽ sắp xếp để giúp họ thì “thời gian” của bạn dành cho họ sẽ “đáng giá” hơn là nhận lời ngay từ đầu.
Thói quen này có thể áp dụng cho mọi tình huống, kể cả một ai đó tỏ tình với bạn. Tất nhiên là lúc đó, bạn không thể rút Smartphone ra và nói, “Việc này quan trọng đấy, để tôi xem danh sách những người đã tỏ tình với mình đã,” mà bạn đơn giản chỉ cần nói, “Đây là việc quan trọng, hãy cho tôi thời gian để suy nghĩ.”
Câu “Việc này quan trọng” rất quan trọng, nó thể hiện thái độ lắng nghe của bạn (ai mà không thích người khác nghĩ rằng việc của mình quan trọng cơ chứ, ha ha), nên họ sẽ dễ dàng cho bạn thời gian suy nghĩ hơn. Còn nếu họ liên tiếp “tấn công” bạn, đòi bạn ra quyết định ngay, thì có thể dùng hai từ khóa đầy sức mạnh sau đây.
Đó là “nguyên tắc” và “tôn trọng”. Bạn có thể nói “Nguyên tắc của tôi là v.v… mong bạn tôn trọng…” Chẳng hạn, “Nguyên tắc của tôi là đã tham gia việc gì là sẽ làm hết sức, nên mong bạn tôn trọng và cho tôi thời gian suy nghĩ để ra quyết định.” Làm vậy, họ sẽ cảm nhận được sự nghiêm túc, cũng như uy lực của bạn.
2. Đưa ra một sự lựa chọn
Đây có lẽ là cách dễ nhất để bạn nói lời từ chối. Khi bạn muốn từ chối giúp một người nào đó, hãy đưa cho họ một giải pháp thay thế. Điều này vừa giúp bạn có thể nói “không” mà vẫn cung cấp thông tin hữu ích cho người kia.
Ví dụ, nếu bạn không thể gặp một người bạn tối nay và bạn đã không gặp họ trong một thời gian dài, hãy sắp xếp một cuộc hẹn khác.
3. Thể hiện sự áy náy
Nếu bạn không thể giúp một ai đó, hãy cho họ thấy rằng bạn luôn lắng nghe và hiểu họ muốn gì. Điều nên làm là nói với họ rằng bạn hiểu rằng họ đang ở trong một tình huống khó khăn, bạn tuy không thể giúp được song luôn chúc họ thuận lợi, may mắn.
Điều này sẽ giúp đối phương cảm thấy tốt hơn và việc từ chối của bạn cũng trở nên dễ dàng hơn.
4. Nói “không” với yêu cầu, không phải với người đó
Đừng lo lắng rằng việc từ chối của bạn sẽ xúc phạm đến người đó, phải đồng ý mới có thể giữ được mối quan hệ với họ. Thực tế là bạn từ chối giúp đỡ chỉ có nghĩa là bạn không thể giúp đỡ trong tình huống đó chứ nó không có nghĩa là bạn ích kỷ.
Tất nhiên, việc từ chối nên được nói ra một cách lịch sự, khéo léo. Sự kiên quyết sẽ khiến người khác hiểu rằng bạn thực sự không thể giúp đỡ.
5. Giải thích lý do
Không phải ai cũng có thể từ chối làm điều gì đó mà không giải thích lý do. Người mong sự giúp đỡ từ bạn luôn muốn một vài lý do cho việc từ chối đó.
Bạn không cần đưa ra một lời giải thích dài dòng và chi tiết, chỉ cần nói cho họ biết về hoàn cảnh tại sao bạn từ chối giúp đỡ. Có thể bạn đang vội đi gặp bác sĩ hoặc bạn quá mệt mỏi và bạn cần nghỉ ngơi, hay đơn giản là vì những lý do riêng khác. Hãy trung thực với người đó.
6. Thực hành nói “không”
Tất cả những mẹo trên đây sẽ chỉ là kiến thức giấy vở nếu bạn không thể thực hành nói “không”. Bạn là người cả nể? Vậy thì hãy bắt đầu với những tình huống đơn giản có ít rủi ro nhất.
Ví dụ: hãy nói “không”với một người phục vụ món tráng miệng trong quán cà phê hay khi ở nhà một mình, bạn có thể lặp lại từ “không” 10 lần. Điều này sẽ làm cho bạn tự tin trong các tình huống trong tương lai.
7. Dùng lời khen để từ chối
Để từ chối giúp ai đó, hãy biến nó thành một lời khen. Điều này sẽ khiến người bị từ chối thấy dễ chịu hơn nhiều phần.
Ví dụ: bạn có thể nói “Cảm ơn vì đã nhớ đến tôi” hay “Tôi thực sự rất cảm kích vì bạn đã hỏi tôi trước” hay đơn giản là một lời chúc may mắn.
8. Sẵn sàng để đưa ra lựa chọn
Đôi khi thật khó để nói “không”. Đó không phải vì chúng ta sợ người cần giúp giận dữ mà bởi vì chúng ta không muốn mất một cơ hội thú vị. Khi đó, bạn nên đưa ra lựa chọn khác để giảm bớt tính chất phản đối của câu nói.
9. Hãy kiên quyết khi bị nài nỉ
Một số người rất kiên trì đến nỗi họ sẽ không ngừng nhắc đi nhắc lại cho đến khi đạt được sự đồng ý. Điều này phần lớn là đúng với người thân trong gia đình. Trong trường hợp này, hành động tốt nhất của bạn là hãy lặp lại câu trả lời.
Điều này không có nghĩa là bạn không có lòng từ bi. Hãy ôm họ, nhưng đừng để câu trả lời của bạn biến thành “có thể” và cuối cùng là “có”.
10. Luôn từ chối kèm quà tặng miễn phí.
Ai mà không thích quà tặng cơ chứ? Trong trường hợp xem lịch xong, suy nghĩ xong xuôi và bạn muốn từ chối. Thì đã tới lúc phải áp dụng cách từ chối khéo léo, hay nghệ thuật nói không mà không gây đau đớn này. Trước tiên, hãy chia sẻ cảm xúc với họ, điều này rất quan trọng, giống như là thuốc an thần vậy.
Chẳng hạn, “Cám ơn bạn đã tin tưởng. Tôi hiểu việc này rất quan trọng với bạn, tôi cũng muốn giúp lắm. Tuy nhiên, v.v… (đưa ra lý do chính đáng của bạn)”. Lý do chính đáng nhất, thường là bạn đang vướng một lịch nào đó mất rồi, hoặc thời gian này bạn đang có mối quan tâm khác nên chưa thể toàn tâm toàn ý cho họ.
Lúc này có thể họ sẽ tổn thương, đặc biệt là những người hướng nội, cảm xúc mạnh bạn càng phải quan tâm. Hãy xoa dịu ngay vết thương đó bằng những món quà miễn phí:
Bạn cũng sẽ thích
- Bí Mật Và Thực Tế Về Tự Kỷ Ám Thị
- Nguyên Lý 80/20 – Bí Quyết Làm Ít Được Nhiều
- Bản Chất Của Blockchain, Bitcoin, Tiền Điện Tử
- Bạn gợi ý cho họ một giải pháp giúp họ tự làm việc đó một cách hiệu quả.
- Bạn gợi ý một ai đó có thể giúp được họ, thậm chí còn làm tốt hơn cả bạn.
- Bạn hứa sẽ sắp xếp giúp họ lần sau, hoặc một việc gì đó khác thay thế.
Nguyên tắc chung của cách từ chối khéo léo là đừng vội nhận lời, cũng đừng vội từ chối. Hãy thể hiện rằng bạn là người có nguyên tắc, có kế hoạch, bạn hiểu việc của họ quan trọng và muốn giúp họ một cách tốt nhất. Tất nhiên, trường hợp bạn vô cùng rảnh rang, người nhờ bạn có tầm ảnh hưởng, hoặc công việc cấp bách, thì tùy cơ ứng biến nhé.
Trong trường hợp họ nài nỉ ghê gớm, miễn cưỡng lắm thì bạn có thể dùng tuyệt chiêu cuối cùng là giúp đỡ một phần nhỏ. Hãy trao đổi, giúp họ phân tích việc họ cần nhờ ra làm nhiều phần, và xem bạn có thể giúp được một phần nhỏ nào đó trong khả năng của bạn hay không. Đó cũng là một cách từ chối khéo léo, đòi hỏi khả năng thương lượng và thuyết phục.
Đọc sách giấy làm khả năng ghi nhớ và nắm bắt thông tin tốt hơn, tránh giảm thị lực mắt. Hãy mua cuốn sách Nghệ Thuật Từ Chối với mức giá rẻ nhất theo link dưới đây.